Zwichnięcie stawu kolanowego

Zwichnięcie stawu to uszkodzenie, w którym dochodzi do chwilowej bądź trwałej utraty kontaktu powierzchni stawowych, przemieszczenie kości w torebce stawowej lub całkowite wyciągnięcie z niej kości.

Zwichnięcie jest o tyle niebezpieczne, że może mu towarzyszyć uszkodzenie struktur wewnątrzstawowych (więzadeł, chrząstki, łąkotek) oraz naciągnięcie bądź rozerwanie torebki stawowej. Staw po urazie jest niestabilny, a ponadto zdarza się, że uciska tętnice lub nerwy.

Przyczyny zwichnięcia stawu

Podstawową przyczyną jest nagłe zadziałanie siły powodującej przesunięcie powierzchni stawowych. Najczęściej do zwichnięć stawu dochodzi po upadku z wysokości, w wyniku wypadku samochodowego, bądź podczas uprawiania sportów. Zdarza się, że uraz jest także spowodowany zwiotczeniem mięśni stabilizujących staw. 

Przyczyny mogą być również wrodzone, polegające na dysplazji stawu powstałego na skutek zaburzeń rozwojowych, i patologiczne, czyli uszkodzenie powierzchni stawowych przez proces zapalny lub nowotworowy.

Objawy

Zwichnięcie stawu kolanowego najczęściej objawia się silnym bólem w okolicy miejsca urazu i  ograniczoną ruchomością. Dodatkowo, już w kilka minut później, można zaobserwować deformację obrysu kończyny. Towarzyszy temu obrzęk kolana i napuchnięcie znacznej powierzchni nogi.

Zdarza się, że osoba, która doznała zwichnięcia nie ma czucia i nie wyczuwa pulsu tuż pod kolanem, gdzie pojawia się krwiak. Jest to spowodowane uszkodzeniem nerwów lub naczyń krwionośnych przez uraz. Możliwe jest także równoczesne uszkodzenie kości.

Zwichnięcie w obrębie stawu kolanowego może dotyczyć również zwichnięcia rzepki. Polega ono na wypadnięciu jej z bruzdy międzykłykciowej najczęściej w kierunku bocznym .Uszkodzenie tego typu dotyczy głównie dziewcząt. Można wyróżnić zwichniecie urazowe, powstałe w następstwie urazu bezpośredniego oraz nawykowe, którego przyczyną może być: nadmierna koślawość stawu kolanowego, wysokie ustawienie rzepki, luźne więzadła i torebka stawowa, boczne umiejscowienie przyczepu więzadła rzepki.

Leczenie

Zwichnięcie stawu kolanowego jest bardzo rzadkim i niebezpiecznym urazem. Dbałość o niego jest bardzo ważna, gdyż prawidłowa czynność tego stawu decyduje o ruchach kończyn dolnych oraz całego narządu ruchu.

Do lekarza należy zgłosić się niezwłocznie, gdy zaobserwuje się opuchliznę kolana po groźnym upadku lub wypadku, np. samochodowym, bardzo silny ból kolana, widoczną zmianę w wyglądzie stawu kolanowego, brak czucia lub pulsu w stopie. Wszystkie te objawy mogą wskazywać na zwichniecie stawu, którego leczenie musi odbywać się w szpitalu.

Diagnoza zazwyczaj stawiana jest na podstawie oględzin i badań stawu. Sprawdzana jest ruchomość stopy. Jeśli osoba po urazie nie jest w stanie nią poruszać oraz nie m czucia poniżej kolana, może to oznaczać uszkodzenie nerwów. Konieczne jest wykonanie zdjęcia rentgenowskiego aby zobaczyć, czy nie doszło do złamania i potwierdzić diagnozę lekarza. Stosuje się także badanie arteriograficzne, ultrasonograficzne lub dopplerowskie, sprawdzające, czy krew krąży w uszkodzonej nodze.

Rekonwalescencja polega na unieruchomieniu kończyny gipsem. Zazwyczaj unieruchomienie i niedotykanie podłoża pomaga w regeneracji tkanek. Ze względu, że zwichnięcie stawu kolanowego jest poważnym urazem, staw wraca do pełnej sprawności dopiero po 2- 3 miesiącach.

Autor:

Paulina Łabędź

Zobacz również objawy tej choroby: Objawy zwichnięcia stawu kolanowego