Haluksy

Co to są haluksy?

Haluksy to zapalenie kaletki stawu śródstopno-paliczkowego palucha. W wyniku tego zapalenia duży palec stopy ulega zniekształceniu. Zniekształcenie polega na tym, że duży palec stopy odchyla się na bok w kierunku drugiego palca. Zdarza się w bardziej zaawansowanych stadiach choroby, że pierwszy palec (duży palec) zachodzi na drugi palec a nawet dotyka opuszką trzeciego palca. Odchylenie palucha stopy jest skutkiem zapalenia kaletki maziowej przylegającej do stawu śródstopno-paliczkowego. Głowa pierwszej kość śródstopia zaczyna wystawać przyśrodkowo. Oznacza to, że "wystaje" ze stopy, co z kolei powoduje ucisk ze strony obuwia. Poddanie stóp uciskowi powoduje stany zapalne, ból i dalsze deformacje. W wyniku długotrwałej deformacji powstaje wyrośl kostna. Wyrośl kostna znacząco utrudnia dobór obuwia i powoduje ból. Niewłaściwe obuwie pogłębia deformacje i wyrośl powiększa się. Ważne jest, aby stany zapalne kaletki maziowej leczyć w jak najwcześniejszej fazie. Haluksy niezauważone w porę będzie można wyleczyć tylko operacyjnie. Niestety często dopiero ból i trudności z chodzeniem skłaniają do wizyty u ortopedy.

Przyczyny haluksów

Bardziej narażone na wystąpienie haluksów są kobiety, ponieważ mają słabszą konstrukcję więzadłowo-stawową. Dodatkowo haluksom sprzyja noszenie ciasnego obuwia na wysokich obcasach. Popularne wśród kobiet buty na szpilkach powodują uciskanie stopy w kierunku szpiczastych czubków obuwia. Od ucisku butów na stopę tworzy się stan zapalny. Warto zauważyć, że koślawy paluch to dolegliwość, która jest dziedziczna. Dlatego osoby, które mają rodziców, dziadków, którzy borykali się z tym schorzeniem, powinny szczególną uwagę zwrócić na działania profilaktyczne. Wśród przyczyn powstawania haluksów wymienia się również płaskostopie poprzeczne. Dodatkowo czynnikiem sprzyjającym jest nadwaga. Im większa waga ciała, tym bardziej stopy są narażone na uciski w trakcie pozycji stojącej oraz w czasie chodzenia. Wielogodzinna praca stojąca jest również jedną z przyczyn rozwoju haluksów. Do powstania haluksów może przyczynić się uprawianie niektórych sportów, taniec (szczególnie balet), bieganie - bardzo obciążają stopy.

Zapobieganie haluksom oraz rozwojowi deformacji?

Przede wszystkim zapobieganie wystąpieniu palucha koślawego polega na noszeniu właściwego obuwia. Należy unikać noszenia butów ciasnych i o wąskich czubkach. Należy zmieniać obuwie nawet kilka razy w ciągu dnia. Pozwala to palcom układać się w różnych pozycjach. Kupując buty warto zwracać uwagę z jakiego materiału są wykonane, aby stopy mogły oddychać. Dotyczy to również skarpetek, które nie powinny być wykonane z tworzyw sztucznych. Zalecane są bawełniane skarpety. Ważna jest również odpowiednia higiena stóp. Wśród czynników zapobiegawczych wymienia się również chodzenie boso. Podczas pracy - szczególnie kiedy jest stojąca - dobrze jest znaleźć chwilę na ściągnięcie obuwia i poruszać palcami - ulżyć stopie, pochodzić boso po dywanie. Chodzenie bez obuwia zalecane jest zwłaszcza, kiedy stan zapalenia kaletki stawu śródstopno-paliczkowego już się pojawił.  Wskazana jest jazda na rowerze i pływanie. Należy unikać uprawiania sportów, które obciążają stopy.

W razie wystąpienia stanu zapalnego można stosować różnego rodzaju ochronę w postaci specjalnych plastrów i żelowych osłonek. Pozwoli to chronić stopę przed bólem i rozwojem stanu zapalnego. W celu zmniejszenia odchylenia palucha można nosić zwitek waty pomiędzy pierwszym a drugim palcem. Pozwoli to zapobiegać odchylaniu się dużego palca w kierunku drugiego palca stopy. W tym celu można używać specjalnych separatorów pomocnych utrzymać palce stopy we właściwych pozycjach. Deformacje lekkiego stopnia można zredukować dzięki ćwiczeniom korygującym polegającym na zginaniu podeszwowym i odwodzeniu palucha. Pomocne mogą okazać się również kąpiele solankowe i okłady. W zapobieganiu deformacji stopy stosowane są specjalne wkładki ortopedyczne - zalecane szczególnie, kiedy mamy do czynienia ze stopą płaską (płaskostopie). Skuteczne w przypadku małych deformacji są szyny dynamiczne Hallufix. Można ja stosować w dzień, ponieważ nie ograniczają ruchu. Szyna koryguje również płaskostopie.

Leczenie operacyjne haluksów?

Niestety w przypadku zaawansowanej deformacji, gdy dolegliwości bólowe uniemożliwiają normalne funkcjonowanie, konieczne jest leczenie operacyjne. Zabieg chirurgiczny na stopie jest poważnym zabiegiem, po którym należy poddać się rehabilitacji. Taka operacja wyłącza chorego z aktywności. Czas rehabilitacji po operacji haluksów jest zależny od rodzaju zabiegu. Średnio jest to około 6 tygodni. Sama operacja nie wystarczy - niezbędne są wizyty u rehabilitanta w celu doprowadzenia stopy do sprawności.

Zobacz również objawy tej choroby: Objawy haluksów